ကုလသမဂၢက ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ႔ ရခုိင္အေရး အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လာေရာက္ခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္

Photo credit
မသိဂၤ ီထုိက္
ကုလသမဂၢက ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ႔ ရခုိင္အေရး အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လာေရာက္ခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျမန္မာ အစိုးရက ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ရခိုင္အေရး ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေပးမႈေတြ ေလ်ာ့သြားေစဖို႔ ေဒသတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မရွိေစေရး၊ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးတို႔ကို ေဆာင္ရြက္သြားရမွာ ျဖစ္သလို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈနဲ႔ အမုန္းစကားေတြ တားဆီးေရးကိုလည္း ေဆာင္ရြက္သြားမယ္လို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပေပးမွာပါ။

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီက ဖြဲ႔စည္းလုိက္တဲ႔ ရခုိင္အေရး အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔ကို ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း လာေရာက္ခြင့္ ျပဳမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင္က လႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။

“ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ Fact Finding Mission ေစလႊတ္္တဲ႔ အစီအစဥ္ကို ကန႔္ကြက္ရန္ျပဳႏုိင္ေသာ္လည္းပဲ ကုလသမဂၢရဲ႕ Mandate နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတဲ႔ အဲဒီ ဖြဲ႔စည္းျခင္းကိုေသာ္လည္းေကာင္း အဲဒီ Mission ကေနၿပီးေတာ့ အစီရင္ခံစာ ျပဳစုတင္သြင္းျခင္းကို ေသာ္လည္းေကာင္း က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ဟန္႔တားႏိုင္တဲ႔ အေနအထား ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုေတာ့ လာေရာက္ခြင့္ မျပဳဖို႔ အတြက္ ျမန္မာသံရံုးေတြကို လိုအပ္တဲ႔ ညႊန္ၾကားမႈမ်ား ျပဳလုပ္ကာ တားဆီးသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အဲဒီ မစ္ရွင္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို မလာေရာက္ႏုိင္လို႔ ရွိရင္ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံမ်ားကို သြားေရာက္ စံုစမ္းၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းရွိ သက္ဆိုင္သူေတြကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းမႈေတြ ျပဳၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္ အစီရင္ခံစာကို လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီကို တင္ျပသြားမွာသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ”

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွာ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ေအာက္တိုဘာလက အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ေနာက္ပိုင္း ေဒသခံေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခ်က္အလက္ ရွာေဖြဖို႔ ဖြဲ႔စည္းလုိက္တဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ပညာရွင္ သံုးဦးပါ အဖြဲ႔က ကုလသမဂၢမွာ လာမယ့္ စက္တင္ဘာလ အတြင္း ႏႈတ္အားျဖင့္ အစီရင္ခံရမွာ ျဖစ္သလို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ မတ္လမွာေတာ့ အစီရင္ခံစာ အျပည္အစံု တင္သြင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီက ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း ရိုဟင္ဂ်ာ အေရး အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရရဲ႕ အစီအစဥ္ကို လြႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ဦးလွေဌး၀င္းက ေမးခဲ႔တာပါ။ ဒီအဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတာဟာဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို မေထမဲ႔ျမင္လုပ္ရာ ေရာက္တယ္လို႔လည္း အခုလိုု ေျပာဆိုပါတယ္။

“ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီဟာ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔မွာ ႏုိင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ တဖြဲ႔ကို ကြ်မ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ားနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းလိုက္ေၾကာင္းနဲ႔ လပိုင္း အတြင္းမွာ ေစလႊတ္ဖို႔ ေၾကညာခဲ႔ပါတယ္။ ယခုကဲ႔သို႔ ေရွ႕တဆင့္တိုးၿပီးေတာ့ အဖြဲ႔ဖြဲ႔စည္းခဲ႔ျခင္းဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ သေဘာထားကို ပစ္ပယ္ၿပီးေတာ့ မေထမဲ႔ျမင္ျပဳလိုက္ျခင္း ျဖစ္လုိက္တဲ႔ အတြက္ စိတ္မသက္မသာ ခံစားရပါတယ္။”

ရခုိင္ အေရး ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေတြကို တုံ႔ျပန္ေရးမွာ ဒုတိယ သမၼတ ဦးျမင့္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ႔ ေမာင္ေတာ အေရး စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္က အမ်ားယံုၾကည္ေလးစား လက္ခံႏုိင္တဲ႔ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ႏုိင္မႈ ကလည္း အေရးပါတယ္လို႔ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒုတိယ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင္က အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ အဲေတာ့ ေကာ္မရွင္ဟာ ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ပြားခဲ႔တဲ႔ ေဒသမ်ားကို သြားေရာက္ စစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ႔တဲ႔ အျပင္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏုိင္ငံ ေကာ႔ဘဇားကို သြားေရာက္ၿပီးေတာ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ ျပဳလုပ္ေပးႏုိင္ဖို႔ အတြက္ ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ေနၿပီးေတာ့ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ ေပးခဲ႔ပါတယ္။ အဆိုပါ ေကာ္မရွင္မွ ႏုိင္ငံတကာ ယံုၾကည္ လက္ခံတဲ႔ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္လာႏိုင္မယ္ ဆိုလို႔ ရွိရင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီက ေစလႊတ္မယ့္ အခ်က္အလက္ရွာေဖြေရး မစ္ရွင္အား လက္ခံရန္ ႏုိင္ငံတကာမွ ဖိအားေပးမႈမ်ားကို ပိုမိုထိေရာက္စြာ တုံ႔ျပန္ေစမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒုသမၼတ ဦးေဆာင္တဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး အဖြဲ႔ရဲ႕ အစီရင္ခံစာရဲ႕ Credibility ျဖစ္မႈ အေနအထား သူ႔ရဲ႕ ထုတ္ျပန္တဲ႔ အရည္အေသြးေကာင္းမႈဟာ အင္မတန္ အေရးႀကီးတယ္ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္းလည္း ထပ္ေလာင္း တင္ျပလိုပါတယ္။ ”

ရခုိင္အေရး ကုလသမဂၢဘက္က အေရးယူ ေဆာင္ရြက္လာတာေတြကို သံတမန္နည္းလမ္းနဲ႔ ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ႔ တဖက္မွာ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မရွိေအာင္၊ ေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ ေနာက္ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ အေထာက္အကူ ေပးေရး လုပ္ငန္းေတြကို အစိုးရက တဖက္က ေဆာင္ရြက္ေနသလို ႏုိင္ငံတြင္းက ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ၊ အမုန္းစကား ေတြကိုလည္း အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ဒုတိယ ၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင္က ေျပာပါတယ္။

“ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ႏုိင္ငံေတာ္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ကာကြယ္တားဆီးေရး၊ အမုန္းစကားေတြ တားဆီးမႈ ျပဳလုပ္ေရးတို႔ အတြက္လည္း ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ရွိေၾကာင္း အေထာက္အထား ခုိင္လံုမႈ ရွိလို႔ ရွိရင္လည္း ဥပေဒနဲ႔ အညီ လိုအပ္တဲ႔ အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားရန္ လိုအပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ကုလ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီက ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ ဖြဲ႔စည္းေရး အဓိက တြန္းအားေပးခဲ႔တဲ႔ ဥေရာပ သမဂၢ အပါအ၀င္ ဥေရာပ ႏုိင္ငံေတြကိုလည္း ၿပီးခဲ႔တဲ႔ လပိုင္းေတြ အတြင္း ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ခဲ႔ၿပီး ကုလသမဂၢက ဖြဲ႔စည္းတဲ႔ အဖြဲ႔ကို လက္မခံႏုိင္တဲ႔ အေၾကာင္းရင္းနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ တင္းမာမႈကို ျမန္မာ အစိုးရဘက္က ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို ရွင္းလင္း ေျပာဆိုခဲ႔တယ္လို႔လည္း လႊတ္ေတာ္မွာ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္ရဲ႕ အေရးကိစၥေတြ ပိုၿပီး ရႈပ္ေထြးလာႏုိင္တာေၾကာင့္ ကုလသမဂၢရဲ႕ အခ်က္အလက္ရွာ အဖြဲ႔ကို လက္သင့္မခံတဲ႔ အေၾကာင္း ျမန္မာ အစိုးရက အခုိင္အမာ ေျပာဆိုသြားပါတယ္။