ဘာေတးလစ္တနာ - ၁၉၄၉-၁၉၆၂၊ ေပါက္ေဖၚ ႏွစ္ကာလမ်ား တ႐ုပ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံႏွင့္ ဗမာ(ျမန္မာ)ႏိုင္ငံ - ေဆြမ် ဳိးေပါက္ေဖာ္ တင္မကေသာ (၂) (သိန္းျမင့္ ဘာသာျပန္))

ဘာေတးလစ္တနာ - ၁၉၄၉-၁၉၆၂၊ ေပါက္ေဖၚ ႏွစ္ကာလမ်ား
တ႐ုပ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံႏွင့္ ဗမာ(ျမန္မာ)ႏိုင္ငံ - ေဆြမ် ဳိးေပါက္ေဖာ္ တင္မကေသာ (၂)
(သိန္းျမင့္ ဘာသာျပန္)
မိုးမခ၊ ၂၀၁၇

တ႐ုပ္ ဗမာ ဆက္ဆံေရးဟာ ၁၉၄၀ခုႏွစ္မ်ားေႏွာင္းပိုင္းမွာ ၊ ေနရာမ်ားစြာမွာ တိတိက်က် မသတ္မွတ္ႏိုင္ပဲ အျငင္းပြားေနရတဲ့  နယ္ျခားမ်ဥ္းကိစၥ၊ တ႐ုပ္အလုပ္သမားမ်ား၊စီးပြားေရးသမားမ်ား နဲ႔ လယ္သမားမ်ား ပါ ေရၾကည္ရာမ်က္ႏုရာ႐ွာရင္း ဗမာႏိုင္ငံထဲ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာၾကတဲ့ကိစၥ နဲ႔ ကုန္စည္မ်ားကိုေမွာင္ခို
ေရာင္းဝယ္ေနတဲ့ ကိစၥမ်ားေၾကာင့္ အဖုအထစ္ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး ပိုမေရမရာ ျဖစ္ခဲ့ရတာကေတာ့ တ႐ုပ္ျပည္တြင္းစစ္မွာ တ႐ုပ္သမၼတႏိုင္ငံရဲ႕ တ႐ုပ္အမ် ဳိးသားေရးဝါဒီကူမင္တန္ တပ္ေတြ တ႐ုပ္ျပည္တြင္းစစ္မွာစစ္႐ႈံးၿပီးျမန္မာျပည္အေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္း ႐ွမ္းကုန္းျပင္ျမင့္ေဒသ ကို အင္အားအလံုးအရင္းနဲ႔ ဆုတ္ခြာ လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာအစိုးရ အာဏာ မသက္ေရာက္တဲ့ နယ္စပ္ေတာင္ကုန္းေဒသ လႈိ့ဝွက္စစ္အေျခစိုက္စခန္းမ်ား ကေန ကူမင္တန္တပ္ေတြကတ႐ုပ္ကြန္ျမဴ နစ္အစိုးရသစ္ကို  လိႈ့ဝွက္စစ္ပြဲ ဆင္ႏြဲပါတယ္။ တိုင္ဝမ္က တ႐ုပ္သမၼတႏိုင္ငံအစိုးရ အေမရိကန္ေထာက္လွမ္းေရး ေအဂ်င္စီ နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံ တို႔က  ကူမင္တန္တပ္ေတြကို အကူအညီေပးၾကပါတယ္။ တ႐ုပ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံနဲ႔ ကူမင္တန္တပ္ေတြကို မလိုခ်င္ပဲလက္ခံထားရတဲ့ အိမ္႐ွင္ႏိုင္ငံအၾကား စစ္ျဖစ္ႏိုင္ေျခ က်ိန္းေသရိွခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့
ဒီပထမပိုင္းပဋိပကၡျဖစ္ႏိုင္တဲ့အေနအထားကေန တိုးတက္ႀကီးထြားလာတဲ့ တ႐ုပ္ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ၊ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္အရ အင္အားခ်ိနဲ႔တဲ့ႏိုင္ငံငယ္ေလးတခုဟာ ထိုစဥ္ကအာ႐ွတိုက္ရဲ႕အင္အား အေတာင့္တင္းဆံုး အႀကီးဆံု ႏိုင္ငံႀကီးတခုနဲ႔ ဆက္ဆံရာမွာ သူ႔ရဲ႕ လြတ္လပ္ေရး နဲ႔ ၾကားေနေရး ကိုမဆံုး႐ႈံး ေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့တဲ့ အေကာင္းဆံုး ဥပမာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုပ္ျပည္ နဲ႔ ဆက္စပ္ၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရးဝါဒဟာ အထူးက႐ုထား စဥ္းစားတဲ့အခ်က္တခုရိွပါတယ္။ တ႐ုပ္ျပည္ရဲ႕ အုပ္စိုးသူအဆက္ဆက္ဟာ သူတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအေသြးအေရာင္ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ေနပါေစ၊ ျမန္မာ ကို သူတို႔ရဲ႕ လက္ေဝခံ ႏိုင္ငံလို႔ပဲ သေဘာထားေလ့ရိွၾကၿပီး၊ ကိုလိုနီေခတ္မတိုင္မီ ဗမာဘုရင္မ်ားကလည္း တ႐ုပ္ျပည့္႐ွင္မင္းမ်ားကို လက္ေဆာင္ပ႑ာမၾကာခဏ ဆက္သၾကရတဲ့ အခ်က္ကိုပါပဲ။

ကူမင္တန္မ်ား မိမိေျမေပၚမွာရိွေနတဲ့ကိစၥကို ဗမာအစိုးရဟာ ၁၉၅၃ခု အေစာပိုင္းမွာ ကုလသမဂၢ စင္ျမင့္သို႔ တင္ျပဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ျပသနာ ကို ေျဖ႐ွင္းဖို႔လုပ္ပါတယ္။ ယင္းမတိုင္မီကေတာ့ ျဖစ္တည္စ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ ကူမင္တန္ ေတြကို ရင္ဆိုင္ၿပီး တိုက္ပြဲေပါင္းမ်ားစြာ ရြံရြံခြၽန္ခြၽန္ တိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ကူမင္တန္တပ္ေတြဟာ ရန္ကုန္ အစိုးရရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ျမန္မာ့ေျမေပၚမွာ အေျခစိုက္ေနတာမဟုတ္ဘူးလို႔  ႐ွင္းလင္းစြာ ျပသလိုက္တာပါပဲ။ ၁၉၅၃ ဧၿပီ  ၂၂ရက္မွာ ကုလသမဂၢ က ကူမင္တန္ေတြ လက္နက္ခ်ၿပီး ျမန္မာ့ေျမေပၚက ထြက္ခြာသြားရမည္ လို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တခု ခ်မွတ္ပါတယ္။ တ႐ုပ္အမ် ဳိးသားအစိုးရ ရဲ႕  တပ္သားေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို တိုင္ဝမ္ သို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ေပမယ့္၊ ကုလ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ဟာ ကဖ်က္ယဖ်က္အလုပ္ခံရပါတယ္။ ၾကြင္းက်န္ရစ္တဲ့ တ႐ုပ္တပ္မ်ားကို ဗမာျပည္အေ႐ွ႕ေျမာက္ပိုင္းမွာ စီအိုင္ေအ အေထာက္အပံနဲ႔  ေဆာက္ထားတဲ့ လိႈ့ဝွက္ေလယာဥ္ကြင္းမ်ားကတဆင့္ လက္နက္ ရိကၡာမ်ားပို႔ေပးေနတာကို ရန္ကုန္အစိုးရက ဘာမ်ွ မလုပ္ႏိုင္လို႔ပါပဲ။

ဒါေတြကိုက႐ုမထားပဲ ဦးႏုအစိုးရဟာသူလုပ္စရာရိွတာကို လုပ္ပါတယ္။ ၁၉၅၄ ဧၿပီ ၂၂ရက္မွာ တ႐ုပ္ျပည္သူ႔သမၼတ ႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာ ဟာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ႏွစ္ဦးသေဘာတူ ကုန္သြယ္ေရး သေဘာတူညီခ်က္ကိုလက္မွတ္ထိုးပါတယ္။ ဇြန္၂၈-၂၉မွာ ဗမာအစိုးရ ရဲ႕ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ဝန္ႀကီးခ် ဳပ္ ႀကိဳ့အင္းလိုင္ ဟာ ဗမာျပည္ကို အလည္အပတ္လာၿပီး ဝန္ႀကီးခ် ုပ္ဦးႏု နဲ႔ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဇြန္၂၉မွာ " ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး မူငါးခ်က္" ကိုေထာက္ခံတဲ့တ႐ုပ္ ျမန္မာ ပူးတြဲေၾကျငာခ်က္ ကို
ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး လက္မွတ္ေရးထိုးပါတယ္။ တဦးစီ၏ နယ္ေျမ ပိုင္စိုးမႈ ႏွင့္ အခ် ဳပ္အျခာအာဏာကို အျပန္အလွန္ေလးစားေရး၊ မက်ဴး်ေက်ာ္ေရး၊ တဦး၏ ျပည္တြင္းေရးကို တဦး ကဝင္ေရာက္ မစြက္ဖက္ေရး၊ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ တန္းတူ အက် ဳိးျဖစ္ထြန္းေရး၊ နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရးမူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေပၚလစီ မ်ားကို ' ေပါက္ေဖၚ' လို႔ အမည္တပ္ၾကေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ျပည္တြင္းေရးကို တ႐ုပ္ ဝင္စြက္ဖက္မႈ မွ ကာကြယ္ေရးကို အႏၱိမရည္မွန္းခ်က္ထားၿပီး႔ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ မွာ ၾကားေနေရးရပ္တည္ခ်က္ကို ခ်မွတ္က်င့္သံုးပါတယ္။ ႀကီးမားၿပီး၊ မၾကာခဏခ်ိန္းေျခာက္တတ္တဲ့ ေဒသတြင္းအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ တ႐ုပ္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ အစြန္အဖ်ားက အမ်ားႀကီးေသးငယ္တဲ့ ျမန္မာ တို႔ရဲ႕ ၾကားက အလြန္ဘက္မညီတဲ့ မိတ္ေဆြျဖစ္မႈ ဟာ ေပါက္ေဖၚ အယူအဆ ရဲ႕ မွီတည္ရာ
ျဖစ္ေနပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲ႕ လြတ္လပ္ၿပီးစ ပထမႏွစ္မ်ားဟာႏိုင္ငံအဝွမ္း သူပုန္ထမႈမ်ားနဲ႔ လို႔ ဝိေသသျပဳရမွာပါ။ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ စ္ပါတီဟာ အဓိကသူပုန္အဖြဲ႔ တခုပါ။၁၉၅၀ခုႏွစ္ခန္႔ကတည္းက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီဟာ ေမာ္ဝါဒ အေပၚအခိုင္အမာ တိမ္းၫႊတ္မႈရိွခဲ့ေပမယ့္ ေဘဂ်င္းကေတာ့ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ကို ပံပိုးျခင္း မွ လက္ေ႐ွာင္ခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ေျဖ႐ွင္းရမယ့္ အခ်က္တခုကေတာ့ နယ္နမိတ္ျပသနာ ပါပဲ။ ၁၉၅၆ခု စက္တင္ဘာ မွာ ဦးႏု တ႐ုပ္ျပည္သြားလည္ေတာ့  နယ္နမိတ္ျပသနာ ကို အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ဦးႏု ျပန္လာေတာ့ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္ေက်ေအး ႏိုင္မည့္ အစမ္းအစီအစဥ္ တခုပါလာတယ္။ ဒီအစီအစဥ္အရ နမ္ဝမ္းသတ္မွတ္နယ္ေျမ (ဗန္းေမာ္ၿမိဳ႕ အေ႐ွ႕ေတာင္ဘက္ ) လို႔ေခၚၾကတဲ့ ေဒသ ကို ျမန္မာ ရဲ႕ အခ် ုပ္
အျခာအာဏာပိုင္ေဒသ အျဖစ္ တ႐ုပ္က အသိအမွတ္ျပဳရမွာျဖစ္ၿပီး အလဲအလွယ္ အားျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္က ရြာသံုးရြာ( ဖီေမၚ၊ ေဂၚလန္၊ကန္ဖန္ ) ကို တ႐ုပ္ဘက္ကို ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့နယ္နိမိတ္ ၁၃၅၇မိုင္ကို ဗမာျပည္ရဲ႕  ေတာင္းဆိုခ်က္အတိုင္း အသိအမွတ္ျပဳေပးမယ္လို႔ တ႐ုပ္က ကတိျပဳ ပါတယ္။

ဦးႏု ရဲ႕ လိုက္ေလ်ာမႈ ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ ကခ်င္အစရိွတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ကန္႔ကြက္မႈ မ်ား ေပၚေပါက္လာရပါတယ္။ ၁၉၆၁ ခု ႏွစ္မွာအစျပဳတဲ့ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕
လက္နက္ကိုင္ပုန္ကန္မႈဟာ တ႐ုပ္နဲ႔ နယ္စပ္ေဒသ ေဆြးေႏြးမႈ ရဲ႕တိုက္႐ိုက္ အက် ဳိးဆက္ ျဖစ္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးမႈေတြဟာ ၁၉၆၀ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီ ၂၈ရက္ ေနာက္ဆံုးသေဘာတူညီ
ခ်က္ လက္မွတ္ထိုးႏိုင္ခ်ိန္အထိ ေလးႏွစ္နီးပါးၾကာေအာင္ ဆက္လက္ျပဳလုပ္ခဲ့ရပါတယ္။

၁၉၅၈ခုမွာ ဦးႏု ဟာ အာဏာကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းက ဥိးေဆာင္တဲ့ စစ္တပ္အိမ္ေစာင့္အစိုးရလက္ထဲ လႊဲအပ္ေပးဖို႔  အၾကပ္ကိုင္ခံရပါတယ္။ ဗိုလ္ခ် ဳပ္ေနဝင္း ကနယ္နိမိတ္ သေဘာတူညီခ်က္ကို အဆံုးသတ္ေပးၿပီး၊ တ႐ုပ္ျပည္နဲ႔ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးေရး၊ အျပန္အလွန္မက် ဴး ေက်ာ္ေရး စာခ် ဳပ္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ပါတယ္။ ကခ်င္ရြာသံုးရြာ ( ၅၉ စတုရန္းမိုင္ ) အျပင္ ၊ ဝေျမာက္ ေတာင္ကုန္းေဒသ ပန္ဟြမ္း- ပန္ေလာင္နယ္ေျမ ( ၁၇၃ စတုရန္းမိုင္ ) ကိုပါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း က တ႐ုပ္ဘက္ကို လိုက္ေလ်ာေပးခဲ့ပါတယ္။ အျပန္အလွန္အေနနဲ႔ ၊ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းလို႔ လံုးဝေျပာႏိုင္တဲ့့ နမ္ဝမ္းေဒသဟာလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ကတရားဝင္ပိုင္ဆိုင္တဲ့ေဒသျဖစ္လာပါတယ္။ ပို၍ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသမ်ားကို သူပိုင္ဆိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေတာင္းဆိုမႈအားလံုးကို တ႐ုပ္က စြန္႔လြတ္ လိုက္တာပါပဲ။ ထိုကာလအထိ တ႐ုပ္ေျမပံုမ်ားမွာ နယ္နိမိတ္မ်ဥ္းကို ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ ေျမာက္ဘက္ အနိးကပ္၍ ေရးဆြဲထားတာပါ။  တ႐ုပ္သမၼတ ႏိုင္ငံ ( ထိုင္ဝမ္) က ေျမပံုမ်ားမွာေတာ့ ယခုထက္တိုင္ထိုနယ္နိမိတ္မ်ဥ္းအတိုင္းေရးဆြဲထားဆဲရိွပါတယ္။ ေဘဂ်င္း က ကြန္ျမဴ နစ္အစိုးရ နဲ႔ အျခားႏိုင္ငံမ်ားအၾကားခ် ဳပ္ဆိုတဲ့ ဘယ္သေဘာတူညီခ်က္ကိုမွ ထိုင္ဝမ္က အသိအမွတ္မျပဳ လို႔ပါပဲ။

၁၉၆၀ခု မတ္ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးမွာ ဦးႏု အာဏာျပန္ရပါတယ္။ ယခုအခါ နယ္နိမိိတ္မ်ဥ္း အတိအက် ရိွၿပီျဖစ္ေတာ့ ျမန္မာျပည္ အေ႐ွ႕ေျမာက္ က ကူမင္တန္တပ္ေတြကို ဗမာစစ္တပ္က ေနာက္ တႏွစ္မွာ ထိုးစစ္အသစ္တခု ဆင္ႏႊဲပါတယ္။ ဒီတႀကိမ္မွာေတာ့ တ႐ုပ္ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ ရဲ႕  ျပည္သူ႔လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ က စစ္သား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဟာ ႐ွမ္းျပည္အေ႐ွ႕ပိုင္း က် ဳိင္းတံုၿမိဳ႕ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ မိုင္းယန္း ၿမိဳ႕နားက နယ္စပ္ကို ေက်ာ္ျဖတ္ဝင္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ထိုေဒသဟာကူမင္တန္တပ္မ်ားရဲ႕ အဓိက အေျခစိုက္စခန္းရိွရာေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ လာအို နယ္စပ္အနီး က ကူမင္တန္မ်ားရဲ႕ အျခားစခန္းတခုရိွရာ မိုင္းပါသ်ွ ဳိ ကိုလည္း စစ္ဆင္ေရးတခုနဲ႔
ဝင္တိုက္ရာမွာတ႐ုပ္နဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္ထင္ထင္႐ွား႐ွား ညိွႏိႈင္းစစ္ဆင္ ခဲ့ပါတယ္။ဒါဟာ တ႐ုပ္ျပည္သူ႔ သမၼတ ႏိုင္ငံ နဲ႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ အၾကား ရင္းႏွီးခ်စ္ၾကည္ေရး သေဘာတူညီခ်က္အသစ္ရဲ႕ အစိပ္အပိုင္းတခု ျဖစ္တယ္လို႔  ယူဆရင္ ေၾကာင္းက် ဳိးဆီေလ်ာ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီျဖစ္ရပ္ကိုေတာ့
ဘယ္တုန္းကမွ တရားဝင္ ဝန္မခံခဲ့ပါဘူး။

( ဆက္လက္ ေဖၚျပပါမည္ )
Credit Moe Ma Kha News